Examentips

Goed begonnen, is half gewonnen

Vele leerkrachten verwijzen in hun lessen al naar de examens die voor de deur staan. Sommige leerlingen worden zenuwachtig, anderen maken zich nog niet te veel zorgen. Maar hoe pakken we die moeilijke periode aan?  Wij geven alvast enkele nuttige tips.

Voorbereiden van examens

Begin op voorhand te studeren

Op onze school wordt elke examenperiode voorafgegaan door een voorbereidingsperiode, vroeger de rode zone genoemd, die doorgaans een week duurt. In deze periode krijgen leerlingen voldoende ruimte om dagelijks tijd te besteden aan het voorbereiden van de examens.
Je studeert op voorhand omdat je het dan in de examenperiode gemakkelijker zal hebben. Je hebt dan immers alles al eens geleerd.

rodezoneJe begint best met de hoofdstukken die je nog nooit hebt geleerd. In het begin heb je meer energie en gaat het leren gemakkelijker. Als je daarna de leerstof studeert die je vroeger al eens geleerd hebt, dan zal dat vlotter gaan en dat geeft je een goed gevoel!

Een ander voordeel is dat je in die voorbereidingsperiode je leerkrachten nog ziet. Je kan dus nog uitleg vragen wanneer je iets niet zo goed begrijpt.

En tenslotte kan je in deze periode ook nog eens je notities vergelijken met die van een klasgenoot. Als je twijfelt of je wel alles in je schrift hebt staan, kan je je notities dan nog aanvullen. Tijdens de examenperiode zie je je klasgenoten nauwelijks en bovendien leent niemand zijn schriften dan nog uit.

Studeer op een verstandige manier

Geschiedenis zal je op een andere manier moeten studeren dan bijvoorbeeld Frans of wiskunde.

Examentips_voorbereiding

Hou vooral rekening met de manier van ondervragen. Als je leerkracht je op het examen zal vragen om een definitie in symbolen op te schrijven, dan kan je dat maar op één manier leren: door te schrijven! Hetzelfde gaat op voor oefeningen die je moet kunnen maken op het examen. De fout die vele leerlingen maken, is dat ze hun oefeningen gewoon lezen en niet op papier proberen te maken. Dat werkt niet. Met andere woorden: je moet de leerstof niet kunnen HERkennen, maar KENNEN! Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor aardrijkskunde. Als je opzoekingswerk zal moeten doen in je atlas op het examen, hoe kan je je daar dan best op voorbereiden? … Juist!

In de eerste graad heb je kennisgemaakt met de OVUR-leerstrategie.

  • Oriënteren: “Wat moet ik doen?”. Probeer een overzicht te krijgen van wat je allemaal moet studeren. Bestudeer de titels, de inhoudsopgave, de foto’s en tekeningen. Zorg dat je weet waarover het gaat.
  • Voorbereiden: “Hoe ga ik het doen?”. Breng structuur aan in je leerstof. Noteer oefeningen die je opnieuw gaat maken. Maak overzichtelijke lijstjes om woorden en hun betekenis te leren. Druk een tekening, landkaart, … af zodat je belangrijke delen kunt aanduiden, inkleuren, benoemen, …
  • Uitvoeren:Ik doe mijn werk”. Memoriseer de titels tot je ze uit het hoofd kent. Memoriseer definities en omschrijvingen tot je ze kent. Memoriseer de verschillende type woorden (bijvoorbeeld data, namen, begrippen) nog eens door elkaar en situeer ze op de juiste plaats in je schema. Maak oefeningen opnieuw. Vertel de inhoud na.
  • Reflecteren: “Ik kijk mijn werk na. Wat vind ik ervan?”. Kijk na of wat je onthouden hebt, overeenkomt met de inhoud van je tekst of schema. Ga na of je alles juist aanduidde op de kaart, tekening, foto… Maak je fouten? Duid ze aan met groen. Ben je niets vergeten? Herhaal je leerstof minstens drie keer om je geheugen te trainen.

Studeer op een aangepaste plaats

Indien mogelijk, studeer dan op een rustige plek, waar je je goed kan concentreren. Het is altijd beter om één uur geconcentreerd bezig te zijn dan twee uur te zitten prutsen.

Neem daarom alles van je werktafel weg dat je zou kunnen afleiden. Tijdens het studeren staat je smartphone natuurlijk uit!

Heb je het thuis lastig om lang in dezelfde houding aan je werktafel te zitten, ga dan gerust eens op de grond zitten, rechtstaan of rondstappen.

Op sommige dagen is er pas examen in het tweede deel van de voormiddag, waardoor je het eerste examenblok dus vrij bent. Maak van deze tijd gebruik om je leerstof te HERHALEN. Reken er dus niet op dat je op dat allerlaatste moment nog zal kunnen studeren.

Studeren met muziek, een verstandige keuze?

Ben je snel afgeleid door omgevingsgeluiden, dan kan ‘studeermuziek” een oplossing zijn. “Studeermuziek” of “Focusmuziek” kan je helpen om je beter te concentreren door externe prikkels te verminderen. In de lessen muziek heeft meneer Vandecruys hier extra aandacht aan besteed.

Hou zeker rekening met de volgende aandachtspunten als je wil studeren met muziek:

  • Gebruik specifieke focusmuziek, dus geen muziek met tekst, opvallende melodielijnen en solo’s.
  • Zet de muziek niet te luid, maar eerder zachtjes op de achtergrond.
  • Laat je niet afleiden door de muziek.
  • Vermijd radiozenders die je aandacht proberen te krijgen.
  • Niet iedereen kan studeren met muziek!
  • Bespreek dit met je ouders en evalueer jezelf .

Hoe klinkt focusmuziek?

In het vak “Studie” op Smartschool vind je een groot aanbod van focusmuziek.

Volg je eigen tempo

Hoeveel tijd je over een hoofdstuk doet, hangt af van verschillende factoren: welk vak het is, hoe sterk je bent in dat vak, hoe graag je dat vak doet, hoe je je die dag voelt, … Bovendien leert de ene persoon nu eenmaal sneller dan de andere.
Spiegel je niet aan leeftijdgenoten die opscheppen over hoe weinig tijd ze maar besteden aan een bepaald vak. Deze verhalen zijn dikwijls verzonnen en hebben vaak de bedoeling om je te misleiden.

Als je een goede planning hebt gemaakt, rekening houdend met je mogelijkheden en beperkingen, dan kan je jezelf wel coachen. Dat de studieplanning van je klasgenoten er anders uitziet dan de jouwe, is dus volstrekt normaal!

Na inspanning komt ontspanning

De boog kan niet altijd gespannen staan. Ontspanning op geregelde tijdstippen is noodzakelijk om daarna weer goed geconcentreerd te kunnen leren.

Lezen, computeren of tv-kijken kunnen – net als studeren – je ogen vermoeien en zijn dus niet echt geschikt om het studeren te onderbreken. Je gaat beter eens goeiedag zeggen tegen het paard van de buren, een wandelingetje maken met de hond, een brood halen bij de bakker of een partijtje voetbal spelen met je broer of zus. De buitenlucht kan wonderen doen!

Neem voldoende nachtrust

Goed slapen is belangrijk voor de werking van je geheugen. Tijdens het slapen, sluiten de hersenen zich gedeeltelijk af van de zintuigen en worden de ervaringen van overdag verwerkt in het permanent geheugen.

Let op wat je eet

blokmenuWie studeert, werkt! En wie hard werkt, heeft extra brandstof nodig. Een stevig ontbijt is daarom een must!

Neem minstens drie maaltijden per dag. Overdrijf niet met vet voedsel (chips, gebak, …) want dat verteert traag, geeft je een loom gevoel waardoor je je minder goed kan concentreren.

Eet op een ontspannen manier, dus zeker niet tussen de boeken!

Voorzie lekkere en gezonde tussendoortjes als een stuk fruit en drink veel water. Zoete frisdranken zijn te mijden, want zij veroorzaken pieken in je bloedsuiker, waardoor je je onrustig of opgejaagd gaat voelen.

Het gebruik van pep-, kalmeer- en slaapmiddelen heeft meer nadelen dan voordelen: black-outs, vermoeidheid, slapeloosheid, concentratiestoornissen en verslaving kunnen er het gevolg van zijn. Begin er dus niet aan!

Verzorg je hygiëne

Je presteert beter als je je lekker voelt in je vel. Verzorg daarom je hygiëne en neem – als het kan – elke ochtend een verkwikkende douche. En als je van school thuis komt, kan je misschien kleren aantrekken waarin je je veel gemakkelijker voelt.

Afleggen van examens

Vergeet je wapens niet

Een soldaat die ten strijde trekt zonder wapen is verloren. Voor sommige examens heb je naast het normale schrijfgerief nog specifieke uitrusting nodig: laptop, passer, geodriehoek, rekentoestel…

Vraag tijdens de rode zone aan je vakleerkracht wat je nodig hebt voor het examen.  Wat je niet nodig hebt, laat je thuis of in je locker, de rest neem je mee naar je plaats in een doorzichtig zakje.

Stress kan geen kwaad

Onderzoek heeft uitgewezen dat een lichte spanning je beter doet presteren. Geloof in je eigen mogelijkheden en schrijf jezelf niet op voorhand af.

Haal het onderste uit de kan

geslaagdZaken die je moeilijk kon onthouden, maar nog weet bij het begin van het examen, schrijf je best op van zodra je je kladblad hebt gekregen.

Lees de vragen met de nodige aandacht. Een definitie in woorden is niet hetzelfde als een definitie in symbolen. Soms worden twee of meer dingen gevraagd in één zin, bijvoorbeeld: “Noem de oorzaken van ontbossing en leg uit”.

Als je het antwoord niet direct weet, ga dan naar de volgende vraag. Met andere woorden: los eerst de vragen op waarop je het antwoord weet. De rest komt daarna.

Op onze school mag je het lokaal niet verlaten als je klaar bent en de examentijd nog niet verstreken is. Bekijk dit als een voordeel: gebruik die verplichte wachttijd om alles nog eens rustig door te nemen, dit levert je beslist nog enkele extra punten op!

916