Een tweede tussentijdse evaluatie
Onze school haalde recent het nieuws als ‘School van de toekomst’. Door te kiezen voor een laptop voor elke leerling, kiezen we resoluut voor een volwaardige integratie van ICT in alle vakken. We beogen en zien een enorme leerwinst bij onze leerlingen inzake hun ICT-vaardigheden. En ook vakinhoudelijk boeken leerlingen leerwinst omdat ze aan de slag kunnen met interactief lesmateriaal op hun niveau.
Het is onze ambitie om het laptopproject goed op te volgen, successen binnen de school te delen en erover te waken dat ICT daarvoor op een correcte manier wordt ingezet. Daarom organiseerden we net als vorig jaar (toen enkel bij eerstejaars die toen net een laptop hadden) op het einde van het eerste trimester een leerlingenbevraging over hun ervaringen met hun laptop. Gebruiken ze de laptop voldoende? Voor welke leertaken wordt de laptop ingezet? Wat vinden zij positief en negatief aan het laptopproject? Hoe gaan zij thuis met hun laptop om? Zulk onderzoek laat ons toe om naast leerwinst ook moeilijkheden in kaart te brengen, ons pedagogisch project bij te sturen en leerkrachten en leerlingen te ondersteunen waar nodig. Het is wel belangrijk om deze resultaten met de nodige voorzichtigheid te interpreteren omdat het hier enkel gaat om het perspectief van de leerlingen (zelfrapportage van de leerlingen) en dus niet bijvoorbeeld hoe de leerkrachten het ervaren.
Dit schooljaar was het uiterst belangrijk om de bevraging breed te lanceren, omdat we in september 2020 het laptopproject van het eerste jaar hebben uitgebreid naar de ganse school. Alle leerlingen van het eerste tot het vierde jaar beschikken nu over een eigen toestel. De vijfdejaars kregen daarbij de mogelijkheid om een toestel naar keuze te gebruiken. In totaal vulden 659 leerlingen de vragenlijst via Forms anoniem in, wat zo goed als iedereen is. De respons was zo hoog omdat dit telkens onder begeleiding van een leerkracht werd ingevuld. De leerlingen konden dus ook verduidelijkingsvragen stellen indien nodig. De bijzonderste resultaten delen we graag met jullie.
ICT-vaardigheden
Informatie en afbeeldingen vinden op internet, lukt voor iedereen goed. Het beoordelen en verwerken van die informatie is moeilijker. Het zijn vooral onze jongere leerlingen die aangeven hier problemen mee te hebben.
Het gebruiken van een mappenstructuur om bestanden te bewaren, is welbekend bij de oudere leerlingen, minder goed bij de eerstejaars. Maar het gebruik van de online omgeving OneDrive om bestanden te bewaren is dan weer alom gekend in de eerste graad, maar nog veel minder bij de vijfdejaars. Hier zien we wellicht een effect van de lesnamiddagen en instructiefilmpjes over OneDrive die we bij het begin van het jaar in alle eerstejaars (en breder) lanceerden.
Het gros van de leerlingen is mee met Smartschool. De eerstejaars sturen vlot en vaak berichten rond, maar kennen het gebruik van een bijlage nog niet goed. Voor alle leerlingen geldt dat ze zich minder vaardig voelen met het gebruik van de uploadzone.
Het aantal leerlingen dat zich vaardig voelt met programma’s zoals Word, PowerPoint, Teams en OneNote groeit over de jaren heen. Dat wil zeggen dat onze vijfdejaars zich vaardiger voelen dan onze eerstejaars. Leerlingen zijn het minst bekend met programma’s om foto te bewerken of video’s te maken.
ICT-attitude
Wat omgaan met ICT betreft, zijn de opvallendste resultaten dat het merendeel van alle ondervraagde leerlingen zegt goed zorg te dragen voor zijn laptop. Een grote groep geeft aan het werken met de laptop leuk en creatief te vinden.
Leerlingen vinden het niet altijd eenvoudig om te studeren met de laptop. Ze wijzen op het belang van geschreven schema’s en notities en zeggen dat studeren op een scherm te vermoeiend is voor de ogen. Ze waarschuwen ook voor de afleiding die de laptop kan zijn als iemand niet goed wil opletten in de les. Voor het maken van taken vinden ze de laptop zeer geschikt.
ICT gebruik
De laptop wordt over alle jaren en alle klassen een paar keer per dag gebruikt in de klas (zie figuur 1). De verschillen tussen jaren en klassen zijn op dit punt minimaal.
In de klas wordt de laptop het vaakst gebruikt om oefeningen te maken, teksten te schrijven, een presentatie te maken, informatie op te zoeken of voor een digitale cursus. Waar de laptop nog veel minder voor wordt gebruikt, is het maken van een filmpje en samen werken aan gedeelde bestanden (zie figuur 2, klik op de figuur om te vergroten).
Een zware boekentas is voor verschillende leerlingen een reden om naar meer digitale cursussen te vragen. De laptop wordt ook dagelijks thuis gebruikt, net als de smartphone. Smartschool raadplegen, gebeurt heel vaak en doen de leerlingen op beide toestellen, net als muziek beluisteren. Hun laptop gebruiken ze daarnaast heel vaak om online les te volgen, huiswerk te maken en informatie op te zoeken. Ze kijken best ook veel Youtube of Netflix. Sociale media volgen, gebeurt aanzienlijk minder op de laptop, maar wel heel veel op de smartphone.
Positieve ervaringen
Leerlingen vinden het handig dat een cursus op de laptop een cursus is die ze niet kunnen vergeten. Het is ook heel handig dat ze snel zaken kunnen opzoeken, bijvoorbeeld moeilijke woorden. Andere genoemde positieve ervaringen zijn: op eigen tempo kunnen werken in de les, agenda overal bij de hand hebben, lesvideo’s herbekijken, minder schrijven en dus ordelijker werken, geen laptop moeten delen met andere leden van het gezin.
Negatieve ervaringen
Best wat leerlingen geven aan dat de laptop ook een sterke afleider kan zijn. De kans om betrapt te worden, houdt niet iedereen tegen om stiekem chatberichten te sturen of een spelletje te spelen in de les. Ook thuis is die afleiding soms moeilijk te weerstaan, sommige leerlingen vermelden discussies hierover met de ouders. Een aantal leerlingen klaagt nog over vermoeide ogen, te kleine banken, een zware boekentas of het elke avond moeten opladen van de laptop.
Tot zo ver een samenvatting van een uitgebreid rapport. Wie meer informatie wenst over de resultaten van de bevraging, kan contact nemen met de heer Sil Tambuyzer via een smartschoolbericht of e-mail. We zullen er blijven over waken dat ons laptopproject een succesverhaal blijft en we komen over een jaar wellicht met een update, na een nieuwe bevraging.
1,953